فرق رزین پلی استر با رزین اپوکسی
فرق رزین پلی استر با رزین اپوکسی
رزین
رزین یا صمغ همان شیره ی درخت است که در فصل بهار از قسمتهای چوب خارج میشود . در شیمی رزین ها به دودسته طبیعی و مصنوعی تقسیم میشوند که شکل پذیری بالا و دوام کمی دارند . از جمله رزین های رایج میتوان به قیر ، آسفالت ، روزین ، کهربا ، لیگنین ، سندروس و لاک شیشه ای اشاره کرد . البته رزینهای طبیعی که به صورت اصلاح شده مورد استفاده قرار میگیرد نیز شامل سلولز و پروتئین هستند .به انواع مختلفی از جمله رزین پلی استر ، اپوکسی ، وینیل استر ، پلی اورتان ، تبادل یونی ، اکریلیک و آلکید تقسیم میشود.
انواع رزینها را از نظر نحوه خشک شدن به رزینهای تک جزیی و چند جزیی تقسیم میکنند . رزینهای تک جزیی یا هوا خشک به سرعت در معرض هوا خشک میشوند مانند انواع چسب ها و براق کننده ی سنگهای انتیک و… اما رزین های چند جزئی برای خشک شدن باید پخته شوند و با کمک مواد مکمل خشک شوند.از این رزین ها در کارهای حجمی استفاده میکنند .
رزین اپوکسی
اپوکسی یا پولی پوکساید نوعی پلیمر ترموست یا گرماسخت است که از ترکیب دو ماده و واکنش این دو ماده ی اپوکسید رزین و هاردنر تشکیل میشود . مونومرهای تشکیل دهنده ی رزین اپوکسی از طریق زنجیره های جانبی کوتاه که در بخش پایانی خود دارای یک گروه اپوکساید هستند ایجاد میشود.سخت کننده هایی که برای تشکیل رزین اپوکسی استفاده میشوند شامل پلی آمیدها و پلی آمینها هستند و اینکه اپوکسید با کدامیک از این سخت کننده ها ترکیب شود محصول نهایی کاربرد متفاوتی خواهد داشت.اگر اپوکسید رزین را با هاردنرهای آمینی ترکیب کنند اپوکسی رزینی به دست می آید که بدون استفاده از حلال به کار میرود وبرای ساخت چسب و کفپوش مورد استفاده قرار میگیرد .ولی اگر این اپوکسایدها را با هاردنرهای آمیدی ترکیب کنند اپوکسی که به دست می آید را نمیتوانید در ضخامتهای بالا به کار ببرید ولی میتوانید از آن در صنعت رنگسازی استفاده کنید.
دوره جامع آموزش ساخت قالب سیلیکونی و ساخت لوازم تزئینی با پودر سنگ هنری ترک
بعد از گذراندن این دوره می توانید انواع لوازم تزئینی بسیار زیبا را بسازید( مانند جا کلیدی ، دیوارکوب، تابلو های دکوراتیو، انواع استند، انواع گیفت و غیره…)
میتوانید در خانه یک کسب و کار پرسود با هزینه اولیه بسیار پایین راه اندازی نمایید.(بعد از مدتی میتوانید کارگاه خود را راه اندازی نمایید)
بعد از گذراندن این دوره میتوانید انواع اکسسوریها را بسازید که بسیار پر کاربرد و پرفروش بوده بعد از گذراندن این دوره میتوانید انواع قالب های دو بعدی و سه بعدی را در هر اندازی بسازید.برای خرید قالب سیلیکونی به دسته قالب و مولدهای سیلیکونی مراجعه نمایید. برای کسانی که از شغل خود راضی نیستند و یا کسب و کاری ندارند. دوره جامع هنرکده نیوشا یک فرصت فوق العاده برای آنها فراهم می کند که چندین حرفه و هنر را یاد بگیرند و از آن کسب درآمد کنند.
کاربرد رزین اپوکسی
رزین اپوکسی به علت چسبندگی ، مقومت شیمیایی ، مقاومت گرمایی ، مقاومت الکتریکی و خواص ایده آل مکانیکی کاربردهای گوناگونی در صنعت دارد . از جمله کاربردهای رزین اپوکسی میتوان به چند مورد اشاره کرد : ساخت رنگهای اپوکسی ، کفپوشهای صنعتی ، بهداشتی ،بیمارستانی و… ساخت چسبها ، کامپوزیتای فایبرگلاس و فیبر کربن و… ساخت پلاستیکهای تقویت شده با شیشه ، پوششهای آنتی باکتریال ، آنتی داست ، پوشش مخازن و…ساخت پلاستیکهای تقویت شده با شیشه ، پوششهای آنتی باکتریال ، آنتی داست ، فلکسیبل و… صنایع نفت و پتروشیمی ، قالبهای صنعتی ، سامانه های الکتریکی و الکترونیکی ، مصارف خانگی ، مصارف دریایی ، به عنوان ماده ماتریس در هوافضا ، جاسازی نمونه های میکروسکوب الکترونیکی در پلاستیک در علم زیست شناسی ، ساخت آثار هنری.
مزایا و مضرات رزین اپوکسی
استفاده از انواع رزینها مزایا و مضراتی را به همراه دارد که مزایا و مضرات آن به شرح زیر است :
چسبندگی عالی به سطوح . مقاومت شیمیایی در برابر اسیدها و بازها .مقاومت مکانیکی بسیار زیاد .نارسانا و عایق بودن در برابر گرما و جریان الکتریسیته و… پاک شدن چربی و آلودگی ها به راحتی ازروی آن . قابلیت ترکیب با پیگمنتهای رنگی را دارد. با استفاده از آن روی بتن از ورود آب ، روغن و سایر مایعات به بتن جلوگیری میکند .سبک و کم حجم است .شست و شوی آن راحت و آسان است . عمر مفید آن طولانی است. اما ممکن است در طولانی مدت باعث ایجاد حساسیتهای آلرژیک و آسمهای تنفسی شود . بر اساس نوع حلال خود ممکن است مشکلات جدی در سلامت انسان به وجود بیاورد.پوششهای رزینی سمی هستند.
رزین پلی استر
رزین پلی استر از انواع مصنوعی رزینها میباشد و خواص ضعیفتری را نسبت به رزینهای اپوکسی دارند . این رزین ها کمرنگ هستند و ویسکوزیته بالایی دارند . برای ساخت آنها میان اسیدهای آلی دو عاملی و الکلهای چند عاملی واکنش برقرار میکنند .از دیگر استفاده هایی که از این مواد شیمیایی میشود میتوان به ساخت مواد قالب سازی ، پیوند دهنده در رنگهای پلی استری کوره پنل های دیواری تقویت شده با فایبرگلاس ، دیوارهای قابل شست و شو در آشپزخانه ها و رستورانها و همچنین ساخت تونر ها در چاپگر لیزری اشاره کنیم.
رزین های غیر اشباع از واکنش الکلهای پلی هیدریک مثل اتیلن گلیکول با کربوکسیلیک اسیدهای دو عاملی مثل فتالیک اسید و مالئیک اسید تولید میشوند . این رزینها در برابر گرما مقاوم هستند و به شکل گرماده خود را نشان میدهند . رزینهای پلی استر مایع چسبناک و شفافی هستند و به مقدار مشخصی کاتالیست قوی ترکیب میشوند . این رزینها دارای چند نوع اورتوفتالیک ، ایزوفتالیک و پلی استر شتابدار هستند که هرکدام از آنها کاربردهای خاص خودرا دارد . رزینهای پلی استر و کاتالیستهای آنها بسیار سمی هستند و در حین واکنش بوی بسیار بدی دارد .
پختن این رزینها یک واکنش برگشت ناپذیر است و در فرایند شبکه خاصی پلیمریزه میشود . برای این کار مخلوط رزین را با کاتالیست مواد تقویت کننده لمینت و شتاب دهنده ترکیب میکنند و پس از پخش کردن مواد کامل آن را تکان میدهند . علت این امر آن است که از ایجاد حبابهای هوا در ترکیب جلوگیری کنند. چون این حبابها بر روی نتیجه ی کار تاثیر میگذارد و کیفیت کار را پایین می آورند . رنگی که به این ترکیب اضافه میکنند تقریبا 3 درصد وزن رزین را تشکیل میدهد . توجه داشته باشید که به علت بخاراتی که متصاعد میشود در هنگام واکنش احتمال بروز سردرد و سرگیجه وجود دارد . از جمله کاربردهای محصول نهایی این واکنش نیز میتوان به مواردی چون ساخت قایقهای شکاری ، بادبانی و باربری یا استفاده در صنایع کامپوزیت یا استفاده در صنایع دریایی برای افزایش مقاومت در برابر آب اشاره کرد.
این نوع رزین در صنایع مختلفی از جمله صنایع پلاستیک ، خوراکی ، صنایع فیبر نساجی ، صنایع ساختمانی و شیمیایی مورد ستفاده قرار میگیرد. با توجه به ترکیب اسید و الکل مورد استفاده و شرایط تولید آن وزن مولکولی ، خواص فیزیکی و… کاربردهای رزین پلی استر میتواند متفاوت باشد .یکی از نمونه های معروف رزین پلی استر پلی اتیلن ترفتالات است که در تولید بطری های پلاستیکی برای مایعات مثل نوشابه و آب معدنی استفاده میشود . رزین های پلی استر در صنایع پارچه و الیاف ، صنایع بسته بندی خوراکی و بسیاری از کاربردهای دیگر مورد استفاده قرار میگیرد .
تفاوت رزین اپوکسی و پلی استر
اولین تفاوت رزین پلی استر و رزین اپوکسی ویژگی های ظاهری این دو ترکیب است . رزین پل استر مایعی چسبناک و کمی شفاف است که پس از ترکیب با برخی مواد پراکنده مقدار زیادی گرما را آزاد میکند تا یک محصول را تولید کند اما رزین اپوکسی کاملا شفاف است . رزین پلی استر و کاتالیست آن علاوه بر سمی بودن بوی بسیار بدی دارند اما رزین اپوکسیبوی خاصی ندارد فقط به همراه ماده ی سخت کننده ی خود باعث ایجاد حالت آلرژیک میشود . از دیگر تفاوتهای رزین پلی استر و رزین اپوکسی مقاوم نبودن رزین پلی استر در برابر اشعه ی UV است .رزین های اپوکسی بر خلاف پلی استرها به کمک سخت کننده ها یا همان هاردنر که نوعی آمین هستند پخته میشوند.
رزین های پلی استر بیشترین تغییر شکل را بعد از قالب گیری در میان سایر رزین ها دارد این در حالی است که رزین های اپوکسی در بین تمام رزینها کمترین میزان تغییر شکل را دارد.
رزین پلی استر در هنگام کار کردن و زمان خشک شدن به دلیل انتشار گاز استایرن بوی نامطبوعی از خود متصاعد میکنند که بسیار سمی است و برای کار با آن باید حتما محیط کاردارای تهویه هوا باشد.رزین های اپوکسی بوی خاصی ندارند اما باید خیلی مراقب باشید چون گازهای ناشی از آن بسیار خطرناک تر از رزین پلی استر میباشد.
یکی دیگر از تفاوتهای مهم این دو رزین در قیمت این محصول است .رزین های اپوکسی بسیار پرانتر از رزین های پلی استر هستند .رزین های اپوکسی در بدترین کیفیت از رنج دوونیم برابر قیمت رزین پلی استر شروع میشود.
این پست رو دوست داشتید؟! به دوستان خود مار را معرفی کنید
نیوشا کریمی
نویسنده ارشد هنرکده نیوشا