رزین چیست؟
رزین چیست؟
رزین چیست؟
به شیره درختانی می گویند که معمولا در فصل بهار از بدنه درختان خارج میشوند. در گذشته از این شیره ها به عنوان چسب و ساخت چسب استفاده میکردند. بطورکلی رزین برای پلیمرهای طبیعی و غیرطبیعی به کار میرود. منابع طبیعی رزین معمولا حیوانات ، گیاهان و موادمعدنی هستند.
انواع رزین ها
بطور کلی به انواع مختلفی تقسیم می شوند که هرکدام کاربرد خاص خود را دارند که در ادامه به بررسی برخی از آنها می پردازیم.
رزین پلی‌استر
رزین فنولیک
رزین وینیل‌استر
رزین اپوکسی
سایر رزین‌ها
رزین پلی استر
این نوع رزین در کارهای صنعتی، تولید سنگ مصنوعی که شامل همان موزاییک پلیمری و بتن های ماشینی هستند استفاده میشوند. همچنین در مجسمه سازی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. نوع پلی استر زمانی که با هاردنر(خشک کن) ترکیب می شود، حرارت آن پس از مدتی بالا می رود و حالت ژله مانندی به خود خواهد گرفت و پس از نیم ساعت تا 40 دقیقه محکم می شود. زمانی که پلی استر سفت می شود، مولکول های آن به یک دیگر نزدیک شده و مقداری از آنها نیز تبخیر می گردد و در نتیجه حجم آنها بعد از بستن کم میشود .
به حالت مایع درآوردن پلی استر بعد از سخت شدن غیرممکن است. درجه مناسب جهت کار با این نوع رزین 20 درجه سانتی گراد می باشد. بوی پلی استر مایع زننده است و بسیار خطرناک میباشد در صورتی که بیش از 5 کیلوگرم در روز مصرف شود باید محوطه دارای تهویه باشد و حتما از ماسک مخصوص استفاده شود. عمر نوع پلی استر در صورتی که مرغوب باشد 1 سال می باشد و معمولا باید در مکانی تاریک و خنک نگهداری می شود. رنگ های پودری مختلفی را می توان با این پلی استر ترکیب نموده تا در رنگ های مختلف بدست آید و همچنین در برابر نور تغییر رنگ نمی دهد.
رزین اپوکسی
رزین اپوکسی چیست؟ + آموزش کار با رزین
رزین اپوکسی ترکیب طبیعی یا مصنوعی بسیار چسبناک است که معمولاً در الکل قابل حل است ولی در آب حل نمی‌شود. رزین‌ها به روش‌های مختلف طبقه بندی میشود که بستگی به ترکیب شیمیایی و مورد مصرف آن دارد. همچنین کاربردهای زیادی در صنعت و به‌تازگی در عرصه هنر دارد. رزین طبیعی از گیاهان به دست می‌آید که بهترین نمونه آن شیره درخت کاج است. سنگ تزیینی و زیبای کهربا نیز در اثر سخت شدن رزین گیاهی به دست می‌آید.رزین اپوکسی از خانواده رزین های دو جزئی است که شامل (پایه رزینی) و هاردنر است. این دو جزء باید به نسبت مشخص و بنا بر فرمولاسیون و کاربرد آن با یکدیگر ترکیب شوند و پس از آن روی سطح یا قالب دل خواه استفاده شود.پایه رزین انواع مختلفی دارد که عمده نمونه های موجود در بازار از نوع (( بیسفنون آ)) است. در کار های دکوراتیو معمولا از نوع خاصی از هاردنر استفاده می کنند که به آن ((پلی آمین)) می گویند. هاردنر های پلی آمین معمولا پی رنگ هستند و قابلیت اعمال در حجم را دارند.رزین اپوکسی نیز معمولا کارایی بسیار بالایی جهت تقویت ،ترمیم و مقاوم سازی انواع سازه ها دارد. از این نوع اپوکسی در ساخت انواع قالب ها مقاوم استفاده میشود. به علت چسبندگی بالا به انواع بیس ها مقاومت شیمیایی ،فشاری ، کششی و خمشی بالا استفاده گسترده ای در صنعت ساخت و ساز دارد.به دلیل عایق بودن در تولید انواع قطعات الکتریکی ،صنعت خودروسازی و هواو فضا دارد.
انواع رزین اپوکسی:
- پلی استر
- اپوکسی
- وینیل استر
- پلی اورتان
- سایر رزین‌ها
این رزین‌ها از جوانب مختلف دسته بندی میشوند، از لحاظ کاربرد و از لحاظ نحوه خشک شدن و پخت و…
- رزین‌های تک جزئی
- رزین‌های چند جزئی
تقسیم می شوند.رزین‌های تک جزئی یا هوا خشک رزین‌هایی هستند که در مجاورت هوا به‌سرعت خشک میشوند و از این جمله رزین‌ها میتوان انواع چسب‌ها و ماده‌ای که برای براق کردن سنگ‌های آنتیک استفاده میشود اشاره کرد.نوع دوم رزین‌های چند جزئی هستند که برای خشک شدن (اصطلاحاً به این مرحله پخت گفته میشود) نیاز به مواد مکملی دارند که باعث خشک شدن و پخته شدن آنها میشود. چون این واکنش درونی است میتوان از این نوع رزین‌ها برای کارهای حجمی استفاده کرد، خاصیتی که معمولاً رزین‌های تک جزئی ندارند؛ یعنی بعد از اختلاط دو جز رزین شروع به خشک شدن میکند.
کاربرد رزین اپوکسی
رزین و هاردنر ( خشک کن )
- رزین پلی استر،رزین پلی استر یکی از رایج ترین انواع رزین بوده و بیشتر مصارف صنعتی و مجسمه سازی دارد.از این جهت که این نوع رزین پس از خشک شدن زرد رنگ می شود ، اصلا مناسب ساخت زیورآلات رزینی نیست.
- رزین اپوکسی ۲۰ درصد،این نوع رزین هم مانند پلی استر بیشتر مصارف صنعتی دارد و پس از خشک شدن مات میشود
- رزین اپوکسی 50 درصد،این نوع رزین غلظت بالایی دارد و به خاطر شفافیت و غلظت بالا علاوه بر مصارف صنعتی ، برای ساخت زیور آلات بسیار مناسب است.به علت بالا بودن غلظت این نوع رزین بهتر است قبل از استفاده ، گرم و در انتها، کار حباب گیری شود. ( در بخش آماده سازی رزین و مراحل مقدماتی ، حباب گیری به تفصیل شرح داده خواهد شد ).این نوع رزین بیشتر در طرح هایی که در آن از قاب های چوبی و فلزی استفاده می شود کاربرد دارد.
- رزین اپوکسی ۶۴ درصد،به دلیل رقیق بودنش نیاز به گرم کردن و حباب گیریه زیادی ندارد. به همین علت این نوع رزین بسیار مناسب ومورد مصرف در طرح هایی است که از قالب سیلیکونی برای خلق اثر استفاده می شود.همچنین این نوع رزین در خلق آثار سه بعدی ، مصرف بیشتری دارد.
- کریستال سرورنیک،کریستال سرورنیک شامل رزین و هاردنر به مقدار مساوی است و کاربرد آن مشابه رزین اپوکسی 50 درصد می باشد.کریستال سرورنیک به دلیل پایین بودن خاصیت گرانروی آن نسبت به رزین اپوکسی 50 درصد ،کمتر حالت محدب گونه به خود میگیرد وبرای طرح های بافرم کروی مناسب نیست.
نکات نگه داری از رزین و هاردنر
برای آموزش و کار با رزین چه وسایلی مورد نیاز است؟
در کار با رزین، لازم است با تجهیزات و مواد مورد نیاز آشنا باشیم. تجهیزات اساسی شامل پوشش‌های محافظ، لوازم ایمنی (مانند دستکش، ماسک و عینک ایمنی)، محیط با دمای کنترل شده و قفسه‌های نگهدارنده رزین و تجهیزات دیگر میباشد.مواد لازم برای کار با رزین شامل رزین ، ماده‌ی سخت‌کننده (هاردنر)، ماده‌ی روان‌کننده، پیگمنت‌ها، الیاف و سایر مواد افزودنی (مانند نانوذرات سازگار با رزین) میباشد.رزین خود میتواند شامل رزین پلی‌استر، رزین اپوکسی، رزین پلی‌یورتان و رزین پلی‌آمید باشد.
تجهیزات مورد نیاز برای کار با رزین
ماده‌ی روان‌کننده برای تهیه‌ی رزین‌های سفت و انعطاف‌پذیر استفاده میشود و کمک میکند تا رزین به صورت یکنواخت در سطح کار پخش شود.پیگمنت ها به عنوان مواد رنگدهی برای رزین ها استفاده می شوند و الیاف برای تقویت ساختار و بهبود مقاومت مکانیکی مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به اینکه کار با رزین به دلیل نیاز به تجهیزات خاص و مواد شیمیایی، به یک فرآیند حرفه ای تبدیل شده است، شناخت تجهیزات و مواد لازم برای انجام کار از اهمیت ویژه ای برخوردار است.برای کار با رزین، به عناصر اساسی مورد نیاز شامل رزین، ترکیب کننده، فرم دهنده و اکسید کننده اشاره می شود.
وسایل مورد نیاز
وسیله ی کاربردی بعدی جهت شروع آموزش رزین و کار با رزین ترازوی دیجیتال است که برای ابتدای کار حجم پانصدگرمی یا هزار گرمی ترازو موجود است. که میتوانید از آن استفاده کنید.
برای حباب گیری نیاز به فندک های اتمی داریم که در ابتدای کار با رزین و آموزش رزین کاری می توانید از همین فندک های ساده استفاده کنید.
بیس های چوبی
وسیله‌ی دیگه‌ای که برای آموزش رزین نیاز داریم بیس های چوبی هستند که ما تکنیک‌های رزینی را روی بیس‌های چوبی یا داخل قالب های سیلیکونی کار می‌کنیم. بیس های چوبی جنس ام‌دی‌اف خام قطعا بهتر است به خاطر اینکه سطح فشرده‌ای دارد و رزین به داخل بیس نفوذ نمی کند و سطح کار ما کاملا یک دست و صیقلی باقی می ماند. از نوع روکش دار هم میتوان استفاده کرد که البته مقاومت کمتری دارند نسبت به نوع خام دارند.
چوب هایی که روکش دارند مثل بیس ساعت شیشه ای که معمولا در آموزش رزین یاد میگیرید به خاطر روکشی که دارند اگر بعد از رزین کاری شسته شوند و یا از دست بیفتند رزین ترک میخورد و به راحتی از سطح کار جدا می شود. بنابراین بهتر است از بیس های چوبی ام دی اف خام استفاده کنید.
قالب سیلیکونی
بیس دیگری که میتوانید کار با رزین انجام دهید قالب های سیلیکونی هستند که سایزها و مدل های مختلفی دارند. در آموزش رزین یاد میگیرید که چگونه با ریختن رزین در قالب های سیلیکونی و استفاده از رنگ ها، قطعات رزینی زیبایی همچون زیرلیوانی و زیورآلات و اکسسوری بسازید. پس از خشک شدن رزین در قالب های سیلیکونی، با احتیاط رزین را از قالب جدا می کنید. بنابراین رزین به سیلیکون هم نمیچسبد.
دوره جامع آموزش ساخت قالب سیلیکونی و ساخت لوازم تزئینی با پودر سنگ هنری ترک
بعد از گذراندن این دوره می توانید انواع لوازم تزئینی بسیار زیبا را بسازید( مانند جا کلیدی ، دیوارکوب، تابلو های دکوراتیو، انواع استند، انواع گیفت و غیره…)
میتوانید در خانه یک کسب و کار پرسود با هزینه اولیه بسیار پایین راه اندازی نمایید.(بعد از مدتی میتوانید کارگاه خود را راه اندازی نمایید)
بعد از گذراندن این دوره میتوانید انواع اکسسوریها را بسازید که بسیار پر کاربرد و پرفروش بوده بعد از گذراندن این دوره میتوانید انواع قالب های دو بعدی و سه بعدی را در هر اندازی بسازید.برای تهیه قالب سیلیکونی به دسته قالب و مولدهای سیلیکونی مراجعه نمایید. برای کسانی که از شغل خود راضی نیستند و یا کسب و کاری ندارند. دوره جامع هنرکده نیوشا یک فرصت فوق العاده برای آنها فراهم می کند که چندین حرفه و هنر را یاد بگیرند و از آن کسب درآمد کنند.
معایب رزین
رزین ها بجز مزایای زیادی که دارند دارای معایبی هم هستند که نسبت به مزایای آن بسیار کم هستند .یکی از معایب مهم رزین سمی بودن آنهاست که البته همه ی آنها سمی نیستند تنها یک سری از رزین ها که ترکیبات نامناسبی دارند سمی میباشند.
برخی از رزین ها به دما و رطوبت و نور حساس هستندکه این مود نیز جزو معایب رزین محسوب میشود.
یکی دیگر از معایب رزین در مقدار ترکیب اجزای رزین است که اگر با دقت ترکیب نشود باعث خراب شدن یا ترک خوردن رزین در دراز مدت شود .
موارد استفاده ی رزین
تعمیر وسایل
چون رزین خاصیت چسبندگی زیادی دارد برای تعمیرات میتواند مناسب باشد . برای ترمیم وسایل چوبی ، ترمیم آسیب دیدگی میز و صندلی و حتی کفش های پاره میتواند مفید باشد.
ساخت دکمه
بسیاری از دکمه هایی که برای لباسهای خود استفاده میکنید از رزین ساخته میشود . برای جذاب تر شدن دکمه ها و بالا رفتن تنوع آنها از رزین اپوکسی با رنگ های متنوع استفاده میکنند .
ساخت مجسمه
برای اینکه بتوانید مجسمه های متنوع با رزین بسازید فقط کافیست قالب آن در دسترس شما باشد تا به راحتی با استفاده از تکنیک های مختلف مجسمه های جذابی تولید کنید.
کفپوش ساختمان
کفپوش های اپوکسی را با استفاده از رزین اپوکسی تولید میکنند .کفپوش های اپوکسی چون مقاومت بالایی دارد طرفداران زیادی پیدا کرده است . کفپوش های اپوکسی حالت لغزنده ندارند اما سطح آن صاف و صیقلی است که در رنگبندی ها و طرح های متنوع تولید میشوند که هرکدام از آنها دارای زیبایی خاص و منحصر به فردی هستند .برای تولید کفپوش های اپوکسی باید از بهترین مواد استفاده شود.
محافظت از وسیله ها
برای اینکه از آسیب وارد شدن به وسیله ها جلوگیری شود از رزین اپوکسی استفاده میکنند . رزین اپوکسی به عنوان یک محافظ عمل میکند و در برخی از آزمایشگاهها از رزین اپوکسی جهت جلوگیری از خشک شدن برخی اشیا استفاده میشود.
این پست رو دوست داشتید؟! به دوستان خود مار را معرفی کنید
نیوشا کریمی
نویسنده ارشد هنرکده نیوشا
اگر رزین روی دستم ریخت چه‌کارش کنم؟چطوری پاکش کنم
سلام.می‌توانی با پارچه یا تنظیفی اَستُن آغشته کنید و محل ریختن اپوکسی را با آن پاک کنید.
سپس دو تا سه بار دست خود را با آب و صابون به‌خوبی بشوید.
سلام.ببخشید آیا میشود ظروف غذا با رزین اپوکسی ساخت؟؟مشکلی ندارد؟
بعضی از رزین ها تولید میشوند که گواهی استفاده غذایی که عموما بسیار گران قیمت می باشند.در هرحال پیشنهاد من این که برای ساخت ظروف غذایی از رزین اپوکسی Food Grade استفاده کنید.
زما ن خشک شدن رزین چقدره؟
سلام.باتوجه به دمای محیط و شرایط آب و هوایی این میزان متغیر است. در صورتی که هوا گرم باشد و دما از ۲۰ درجه سانتیگراد کمتر نباشد رزین اپوکسی حدود ۱۰ ساعت زمان نیاز دارد تا خشک شود و البته در صورتیکه میزان هاردنر نیز به درستی ترکیب شده باشه.
سلام خدمت شما استاد گرامی،ممنون بابت آموزش و سایت عالیتون.سوالی داشتم رزین را با چه چیزی میتوان رنگ کرد؟
سلام.لطف دارید شما عزیزم.میتوتنید از رنگهای پودری،رنگهای جوهری و خمیری که پایه رزین هستنند استفاده کنید.فقط حتما مواظب باشید رنگتون پایه آب نباشد
رزین چطور انقدر خشک و محکم می شود؟
سلام.هر رزینی خشک کن یا همان هاردنر مخصوص به خودشو داره،که پس ار ترکیب میزان درست آن با رزین باعث ایجاد واکنش شیمیایی و خشک شدن رزین میشود.میزان ترکیب هاردنر با رزین بر روی بسته بندی آن نوشته شده است اگه نبود باید از فروشنده رزین سوال کنید.
آیا از قالب های سیلیکونی که مخصوص کیک و شکلات هستند میشه برای رزین استفاده کرد؟
ببینید از بعضی از این قالب های سیلیکونی که کیفیت مناسبی دارند میتوان برای کار رزین استفاده کرد ولی دیگه نباید برای کیک و شکلات و.. از آنها استفاده کنید.
سلام آیا میتوان رزین ها را با هم مخلوط کرد؟
سلام.اگه از یک نوع و از یک کارخانه باشند میتوانید مخلوط کنید
سلام،آیا همه رزین ها به یک روش و به یک اندازه مخلوط میشوند؟
سلام.خیر، هر رزینی خشک کن مخصوص به خود را دارد که علاوه بر نوع خشک کن میزان مخلوط کردنشان با رزین هم متفاوت است و همچنین روش هم زدن آن ها هم با هم فرق میکند.
سلام. رزین خطرناک نیست؟؟؟
سلام عزیزم.اگر نکات ایمنی مثل استفاده از دستکش، عینک، ماسک مناسب و تهویه به درستی رعایت کنید هیچگونه خطری نخواهدداشت.
سلام خسته نباشید.یک سوال داشتم خدمتتون،آیا در منزل میتوان با رزین کار کرد؟؟من فرزند خردسال هم دارم؟
سلام و وقت بخیر.بعضی از رزین ها مانند رزین پلی استر به دلیل بوی نسبتاً تند و زننده ای که دارند بهتر است در محیط بسته و کوچک مثل اتاق های خانه استفاده نشوند.
درصورتی‌که رزین و هاردنر دور از دسترس فرزندتان نگهداری کنید، مشکلی نخواهد بود.
سلام.آموزش کاملی در مورد رزین اپوکسی دارید؟
سلام.
بله داریم.روی رزین اپوکسی کلیک کنید تاآموزش رزین اپوکسی رو براتون باز کنه